معرفی رشته مهندسی رباتیک

هدف

ضرورت ايجاد رشته­ی جديد کارشناسي مهندسي رباتيک در پاسخگويي به نيازهاي امروز و فردا بيش از پيش احساس مي شود. همگام با تحولات علمي و فني و با توجه به نيازهاي ملي و منطقه اي و در راستاي توسعه­ی صنعتي، رباتيک به عنوان يکي از اولويت هاي اساسي مطرح است. کاربردهاي رباتيک و اتوماسيون در کارخانه ها به عنوان يکي از محورهاي اساسي توسعه صنعتي و استفاده از رباتها با اهداف استراتژيک در عرصه­هاي مختلف تحقيقات، اهميت تربيت کارشناسان رباتيک را بيش از پيش مشخص مي­سازد.

کاربردهاي ويژه رباتها در محيطهاي خطرناک نظير فضا، عمق زمين، دريا، محيطهاي شيميائي و راديواکتيو نقش مؤثر رباتها را در دنياي علم و متواري نشان مي دهد. با امکانات و توانايي هاي مجموعه­هاي برق و مکانيک دانشگاهها، مي­توان اين رشته را بخوابي اداره نمود. براي اين رشته مجموعاً 140 واحد درسي در نظر گرفته شده که بطور معمول در هشت ترم تحصيلي، معادل با 4 سال قابل برنامه ريزي است. در تنظيم سرفصل دروس، مطابقت با مصوبات شوراي عالي برنامه ريزي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري رعايت شده است.

شايد اولين کشوري که به عنوان مخترع ربات شناخته مي شود کشور چک باشد در قاره اروپا بعدها ژاپني ها مانند بسياري چيزها گوي سبقت را ربودند و در صنايع مادر خود مانند فولاد- ماشين سازي- الکترونيک به صورتي گسترده وارد نموده و با مشخص شدن نقش آنها در زمين و فضا و در صنايع خطرساز براي بشر همه کشورها از جمله کشور ما به تشکيل گروه هاي مهندسي رباتيک در صدد کسب دانش و استفاده از آن براي بهره برداري بيشتر و بالا بردن کيفيت شده اند مهندسين موفق رباتيک ما که هر از گاهي رتبه هاي برتر جهاني را نيز کسب مي کنند وقتي مي توانند در صنايع و حتي گروه هاي امداد و نجات يا صنايع هوافضا جائي براي کار پيدا کنند که همت دولت و مسئولين کشور براي بومي کردن اين رشته و استفاده گسترده از آن بوجود آيد که انشاءالله اين طور بشود.

امروزه کاربرد رباتیک و اتوماسیون درکارخانه‌ها به عنوان یکی از محورهای اساسی توسعه صنعتی است. ربات‌ها به ویژه در محیط‌های خطرناک نظیر فضا، عمق زمین، ته دریا، محیط‌های شیمیایی و دارای رادیواکتیو، نقش مؤثری در پیشبرد علم و تکنولوژی دارند. از همین‌رو رشته مهندسی رباتیک با بهره‌گیری از امکانات و توانایی‌های مجموعه‌های برق و مکانیک دانشگاه‌ها تأسیس شده است. رشته مهندسی رباتیک در حقیقت باید تلفیقی از رشته های مهندسی برق گرایش های الکترونیک و کنترل و رشته ی مهندسی مکانیک گرایش جامدات و مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار باشد ، که مناسب طراحی و ساخت هر رباتی باشد.

اما در واقعیت این گونه نیست. چون در 140 واحد کارشناسی در ایران نمی­توان تمام درس­های رشته­های مذکور درس داده شود. بنابر این نمی توان از یک مهندس رباتیک انتظار داشت به تمامی رشته ها مسلط باشد و بتواند یک ربات را از طراحی پیچ و مهره تا کل ماشین و از طراحی مقاومت و آی سی تا کل مدارات را به تنهایی انجام دهد. اما واقعیت رشته ی مهندسی رباتیک درایران چیست ؟

رشته مهندسی رباتیک در سال 1381 در مقطع کارشناسی توسط دانشگاه صنعتی شاهرود وارد ایران شد. چارت رشته مهندسی رباتیک ایران منطبق باچارت مهندسی رباتیک دانشگاه ویکتوریا در استرالیا می باشد. این رشته درواقعیت یکی از گرایش­های مهندسی برق است که دانشجویان مقداری از دروس رشته مکانیک جامدات را نیز می­خوانند. هدف این رشته الکترونیکی و هوشمند کردن ماشین مکانیکی است .

در واقع این رشته برای ساخت یک ربات صنعتی که درصنایع و کارخانجات مورد استفاده قرار می­گیرد به وجود آمده است و نه برای ساخت ربات های تفریحی وسرگرمی .

ارتباط رشته رباتیک با دیگر رشته ها

در حقیقت اگر یک مهندس رباتیک قصد نو آوری و ایجاد یک تکنولوژی را در سر بپروراند و برای مثال طرح یک ربات فوتبالسیت آدم واره را بریزد ملزوم به استفاده از دروسی که قبلا ً، فراگرفته و یا تکمیل آنها می­باشد به عبارتی باید در برنامه نویسی و تنظیم الگوریتم بهینه، طراحی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی مورد نیاز، طراحی مکانیزم عالی و ی نقص و کارآمد در ایجاد تعادل پویا مهارت کافی داشته باشد.
به خصوص در زمینه طراحی کامیپوتری مدارها ، اجزاء و از همه مهمتر برنامه نویسی در سطح بالای قرار داشته باشد تا این نیازها را برطرف کند.

بر فرض برای طراحی یک ربات آی کاوشگر باید با روشهای عایق بندی آشنا باشد و یا در یک ربات پرنده با طراحی سیستم آئرودینامیکی تا حدودی آشنایی داشته باشد و یا در تولید و ساخت ربات جنگنده، آشنا به موارد مختلف و ویژگی های مختلف آنها مثل استحکام و سبک وزنی یا انعطاف و سختی و دیگر مورد این چنینی باشد.

البته مثل دیگر رشته های میان رشته ای ارتباط های زیادی میتوان با دیگر علوم و فنون پیدا کرد که موارد فوق مربوط به رباتیک بودند که به نظر من این ارتباطات در این رشته بیشتر از دیگر رشته هاست.

گستردگی علم رباتیک

همان طور که در ارتباط این رشته با دیگر رشته ها ذکر شد برای فعالیت و نوآوری و تحقیق و پیشرفت به جرات میتوان گفت یکی از وسیع ترین شاخه های فنی مهندسی،رشته مهندسی رباتیک میباشد.
برای مثال رباتی را معرفی میکنم که ارتباط بسیار کمی با رشته های فنی مهندسی و علوم پایه دارد،ربات جراح تحت فرمان پزشک جراح در اتاق عمل با حضور مستقیم پزشک و یا غیر مستقیم و با کمک اینترنت، نمودی از پیشرفت این رشته است که بسیار مفید و حیاتی میباشد. تصور کنید رباتی را که شما طراحی کرده اید وسیله ای برای نجات یک بیمار و بهبودی وی شده است که قطعاَ لذت موفقیت آن ، خستگی زحمتتان را از بین می­برد.

نمونه­ی بارز دیگر گستردگی علم رباتیک، که بسیار مورد توجه کشورهای مختلف مثل ژاپن،کره،آمریکا و ایران و چند کشور دیگر می­باشد، رباتهایامداد و نجات هستنند که یاری رسان گروه امداد در حوادث غیر قابل پیش بینی می­باشد. به هر حال این گرایش از رباتیک آن قدر اهمیت داشته است که مسابقاتی تحت عنوان شبیه سازی امداد و نجات در روبوکاپ برگزار میگردد.

وظیفه اصلی رباتهای امداد رسان پیدا کردن مصدومین و اعلام مکان آنها به سرور می­باشد.
رباتها در پروژه های JPL شرکت فضایی NASA نقش مهمی دارند از جمله آنها  Spriteو Sojourner  می­باشد. این نیز استفاده دیگری از رباتیک می­باشد .

مصارف رباتها در همه ابعاد زندگی انسان به سرعت در حال گسترش است تا کارهای سخت و خطرناک را به جای انسان انجام دهند مثل بررسی وضعیت داخلی راکتورها هسته ای که یک ربات هیچ گاه تحت تاثیر تشعشعات رادیو اکتیو قرار نمی­گیرد و این یک جایگزینی خوب و مفید رباتها می­باشد.

نیاز کارخانه ها و صنایع جهان و آینده شغلی

در ابتدا باید ذکر کنم که بازار شغلی این رشته در ایران اشباع نشده است چرا که تا این لحظه هیچ مهندس رباتیکی فارغ التحصیل نشده است (در ایران)، که احتمالا ً تا ماه دیگراولین فارغ التحصیل این رشته وارد جامعه شود و به امید خدا، اکثراً جذب کارخانه­ها خواهند شد زیرا هزینه یک مهندس رباتیک ایرانی خیلی پایین تر از و به صرفه تر از خارجی می­باشد و یا استخدام چند مهندس مختلف نیز هزینه بر است و یا افراد توانا در بر طرف کردن نیازهای رباتیکی کارخانه ها نیز که خیلی خیلی کم هستنند، دستمزد بالا دریافت کرده و شاید به اندازه یک فارغ التحصیل این رشته نیز مهارت کافی و مطالعه و توانایی نداشته باشند.

کارخانه­های دارای ربات های صنعتی و خطوط اتوماسیون و به خصوص بازوهای رباتیک اولین کارخانه­ها در چذب نیروی پرسنلی در این رشته اند و در اولویت اول این کارخانه ها مربوط به صنایع ماشین سازی و سپس شرکت های تولید کننده تراشه های سیلیکونی والکترونیکی می­باشند، از جمله این کارخانه ها در ایران که دارای خطوط اتوماسیون و یا بازوهای رباتی و یا دیگر رباتهای صنعتی هستند، می­توان نام برد به شرح زیر است: کارخانه ماشین سازی ایران خودرو، ماشین سازی سایپا، کاشی سمنان، کاشی یزد، تراکتور سازی تبریز، کیش خودرو، رب تبرک، کنستانتره شاهرود و چندین کارخانه دیگر که اکثرا ماشین سازی هستنند را می‌توان نام برد.

صنعت و رباتیک

امروزه کمتر کارخانه ای را می توان یافت که در آن از ربات استفادهنشود . بازو های رباتیکی که بدون استراحت قطعات و محصولات را از نقطه ایبه نقطه ی دیگر جا به جا می کنند . ربات های جوشکار ربات های رنگرز رباتهای بسته بند ربات های تراشکار ربات های چاپگر ربات های کنترل کیفیت ربات‌ها سوراخکار ربات های کنترل دما ربات های هشدار دهنده ی نشت گاز ربات های غربال سانتریفوژ های خودکار و … همگی نمونه هایی از ربات ها در کارخانه‌ها هستند

کارخانه ها برای افزایش سرعت و کیفیت و دقت و هزینه ی پایین تر بهسمت رباتیکی کردن تمامی قسمت های کارخانه پیش می روند و در بعضی از قسمتها که برای انسان خطرناک است مانند جوشکاری و رنگ پاشی و سموم شیمیایی و…. ناچار به استفاده از ربات می شوند .

کاربرد در پزشکی

کاربرد رباتها در پزشکی بسیار حیاتی است به گونه ای که استفاده از ربات‌ها هنگام جراحی موجب افزایش دقت جراح حین عمل می‌شود.

ربات‌ها قادرند بدون لرزش و با دقت بالا برش‌های مورد نظر جراح را ایجاد كنند، از جهتی دیگر استفاده از این ربات‌ها موجب صرفه‌جویی در وقت می‌شود.

از مزایای این روش برای بیمار می‌توان به كاهش دردهای بعد از عمل، اسكار كمتر، خونریزی كمتر و خطر كمتر عفونت و همچنین كوتاهی دوره بستری در بیمارستان و تسریع دوره بهبودی و بازگشت سریع‌تر به فعالیت روزمره اشاره كرد.

موارد استفاده نظامی رباتها

یكی از عرصه هایی كه به شدت جان سربازان وماموران پلیس را به خطر می اندازد عملیات ضد تروریستی و شناسایی محلهای بمب گذاری شده در شهرها یا مین گذاری شده در میدان های نبرد است.
با توجه به تلفاتی كه اینگونه مسائل به نظامیان و غیر نظامیان وارد می كند نخستین تلاشها در زمینه رباتهای نظامی به رباتهای شناسایی كننده و تخریب كننده متمركز شد این رباتها می توانند با سفر به درون مناطق خطرناك با كمك دوربین های حساس و كوچك خود تصاویر زنده ای را از محل به كاربران ارسال كنند و آنان را از امنیت محل مطمئن كنند در موارد پیشرفته تر سعی بر آن است كه این رباتها بتوانند بخشی از عملیات خنثی سازی را انجام دهند اما مهمتر از این عملیات ضد تروریستی عملیات دیگری برای رباتها تعریف شده است و آن شناسایی مناطق مین گذاری شده در زمان جنگ و خنثی سازی آنان است.

سالانه هزاران نفر در اثر برخورد با مینهای ضد نفر دوران جنگ كشته یا معلول می شوند و هزینه های انسان ومالی زیادی صرف جمع آوری آنها می شود رباتهای ضد مین به همن دلل مورد توجه ویژه ای قرار دارد و حتی ساخت آنها از سوی مجامع مدافع حقوق بشر جهان مورد حمایت است. این رباتها با كمك ابزارهای حساس و حسگرهای ویژه خود می توانند محل دفن یك مین را شناسایی كنند و آن را گزارش كرده تا نیم خنثی سازی به محل اعزام شود یا با كمك ابزارهایی كه به همراه دارند چاشنی های انفجاری را از كار بیندازند این رباتها مجهز به سیستم های ناوبری ویژه و حساس هستند كه موقعیت آنها را در هر لحظه گزارش می كند و در عین حال ابعاد پایین آنها این امكان را به آنها می هد تا به هر منفذی سرك بكشند كشور ما با توجه به تجربه جنگ 8 ساله ومیادین وسیع مین خنثی نشده از جمله كشورهایی است كه به این فناوری نیاز دارد و طراحی و ساخت رباتهای مین یاب می تواند یكی از شاخه های كارآمد و جذاب رباتیك در ایران باشد.

زیرشاخه­ها

علم رباتیک را می توان به چهار بخش تقسیم کرد که هر کدام نیز به زیر مجموعه هایی تقسیم می­شود:

  1. الکترونیک ( مدارات دیجیتال – مدارات آنالوگ و …)
  2. کنترل ( کنترل دیجیتال – کنترل خطی – کنترل فازی و  …)
  3. کامپیوتر ( برنامه نویسی – هوش مصنوعی – الگوریتم – شبکه و  …)
  4. مکانیک ( حرکت شناسی – نیرو شناسی – مواد و مقاومت – دینامیک – سیالات – ارتعاشات و  …)

یک ربات بدون در نظر گرفتن هر یک از آن ها نمی تواند اقتصادی و ایمن و بهینه باشد .

بنابراین برای ساخت بهینه یک ربات باید تمام محدودیت ها و جوانب کار را در نظر بگیریم. شایان ذکر است دروس تخصصی این رشته رباتیک و اتوماسیون – سنسور های ربات – کنترل ربات – آزمایشگاه ربات – اصول میکروکامپیوترها – الکترو نیک قدرت و محرکه – ارتعاشات مکانیکی – طراحی مکانیزم می باشند.

مهندسی رباتیک در ایران

رشته مهندسی رباتیک درمهر ماه سال 1381 در مقطع کارشناسی توسط دانشگاه صنعتی شاهرود وارد ایران شد .

آغازی با چشم اندازی چند ساله در کشور با هدف تولید علم در این زمینه و پرورش دانشجویان در رشته رباتیک. همانند تمام دانشگاه ها در ایران و خارج از ایران با تاسیس یک رشته در یک دانشگاه مخصوصا ً یک رشته میان رشته ای، قطعا دانشگاه با مشکلاتی مواجه خواهد شد که البته تا کنون پیشرفت بسیار چشم گیری در حل مشکلات و افزایش سطح علمی آن شده است. اما اگر مشکلی وجود نداشته باشد آیا کسی در جهت رفع مانع تلاش خواهد کرد که سبب از بین رفتن مشکلات بعدی و نتیجه پایانی پیشرفت و ارتقاسطح علمی بشود. به هر حال پیشرفت خوبی دیده میشود آینده روشنی در انتظار دانشجویان رباتیک دیده می شود.

چارت رشته مهندسی رباتیک ایران منطبق با چارت مهندسی رباتیک دانشگاه ویکتوریا در استرالیا می­باشد .

چشم انداری از رباتیک

شهری را تصور کنید که رباتها در اکثر فعالیت های انسانی و بشری کمک رسان بشر شده اند. به یقین که نگاهی با کمی دورنگری و کمی بزرگ نمایی از آینده این رشته بسیار نگران کننده و شاید خطرناک باشد. تصور این که رباتی شما را در یک معمله بفریبد و یا رباتی که دارای احساس و اندیشه و جماعاتی رباتی که بر سر مسایل مورد نظر شان مثل کم توجهی به آنها شروع به شورش کنند و دیگر موارد که اکنون خنده دار و در باطن نگران کننده است. ابته مفید بودن ساخته دست بشر در درجه اول قرار میگیرد در راستای همین مطالب بد نیست نگاهی با تامل و جدی به فیلم “مرد ۲۰۰ ساله” بیاندازید که به تصور شما کمک میکند.

زندگی امروز و رباتیک

اگر نگاهی به محیط زندگی خود بیاندازیم می بینیم ربات ها همه جا رافرا گرفته اند ام تا به حال به آن توجه نکرده ایم. آسانسورها چراغ هلیراهنمایی رانندگی ماشین لباس شویی خودرو های شخصی رایانه­ی رومیزی تابلوهای نوشتاری متحرک برف روب ها ربات های جراح و … همگی ربات هستند  واگر دقیقتر ببینیم پدافند های موشکی هواپیما های بدون سرنشین ماهواره ها مریخ نوردها ربات نیز ربات می­باشند.

آینده ی رباتیک

ربات ها هر روز گسترده تر می شوند بزودی ربات های پرستار نظافتچی فوتبالیست آشپز مربی و … به تولید انبوه می رسند قرار است تا سال 2050دانشمندان تیم فوتبال رباتیک بسازند که با انسان ها بازی کنند و آن ها راشکست دهند . یک روز فرا می رسد که در هر خانه ای یک ربات انسان نما و همهکاره وجود داشته باشد و در صنایع و کشاورزی و … دیگر به انسان نیازنباشد و انسان در آن فقط تفریح و تولید علم کند .

رباتیک و ایران

رباتیک در ایران نوپا می باشد و تمامی ربات های مورد نیاز وارداتی میباشد و شرکت های فعال در این زمینه فقط وارد کننده و تعمیر کننده می باشند و متاسفانه هنوز تولید کننده نداریم. هر ساله مسابقات رباتیک بسیاری در ایران به منظور علاقه مند کردن دانجویان به کار در زمینه ی ربات برگذار می‌شود.

وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر

اسم رشته­ی مهندسی رباتیک در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی مکاترونیک می­باشد و مسئولان دانشگاه قول داده­اند به زودی رشته­ی مهندسی رباتیک درکارشناسی ارشد را با چهار گرایش «کنترل ربات» و «بینایی ربات و پردازش تصویر» و «ساخت و تولید ربات» و «مکاترونیک ربات» ایجاد نمایند

بازار کار

هم اکنون تعداد زیادی از کارخانه ها برای هوشمند کردن و اتوماسیون خط تولید و تعدادی نیز برای راه اندازی تعمیر و نگهداری از ربات نیازمند نیروی کار هستند سازمان فضایی، پژوهشکده­ها، سازمان انرژی اتمی، شرکت نفت، کارخانه­های خودروسازی، ارتش، سپاه، شرکت های وارد کننده و دانشگاه ها، به دنبال استخدام مهندسین رباتیک می­باشند.

مشکلات رشته ی مهندسی رباتیک در ایران

امروزه در صنعت بدون استفاده از ربات ها، عملا هیچ کاری پیش برده نمی شود. در اکثر کارخانه ها در مشاغلی که از عهده ی هیچ انسانی بر نمی آیند از ربات ها بهره می برند. مهندسی رباتیک رشته­ای است که جهت پاسخ به نیاز صنعت در طراحی ربات ها پدید آمد . این رشته به بررسی علمی و مهندسی، ربات­ها می پردازد. رشته­ی مهندسی رباتیک پیش از سال 1985 میلادی ( بیش از 25 سال قبل ) در دانشگاه های خارج از کشور تدریس می شود . امروزه کمتر دانشگاه معتبر و صنعتی را خواهید یافت که این رشته را در یکی از مقاطع خود پذیرا نباشد. بعضی از دانشگاه ها این رشته را در تمامی مقاطع خود دارند. با توجه به نیاز صنعت این رشته در مقاطع بالاتر به صورت تخصصی تر دارای گرایشات خاصی شد ( سنسور – اتوماسیون – کنترل ربات – اتونوماسیون – ربات های پویا – ربات های پایا – بیورباتیک – میکرورباتیک – نانورباتیک – بینایی ربات – ربات های مستقل و  …)

ایران امروزه یکی از بزرگترین وارد کنندگان ربات است. هر کارخانه ای که تاسیس می شود ربات های بسیاری خریداری می­گردد. اما در ایران با وضعیت متفاوتی روبرو می شویم. این رشته فقط در مقطع کارشناسی تدریس می شود یعنی خبری از تدریس این رشته در مقاطع بالاتر نیست  و حتی اکثر اساتید دانشگاه ها با گسترش این رشته مخالفت می کنند و می گویند بهتر است به جای این که کسی رباتیک بخواند به رشته برق (مکانیک) برود و دروسی مکانیکی (برقی) علاوه بر دروسش مطالعه نماید . بعضی ها می گویند که این رشته گرایشی از رشته ی مکاترونیک یا مکانیک یا برق یا هوش مصنوعی است . اما این تصوری نادرست است . با وجود این که کسانی که این رشته ها را می خوانند می توانند گرایش خود را رباتیک برگزینند، نمی توان گفت آن ها یک مهندس رباتیک هستند. به عنوان مثال امروزه کسی رشته کنترل را ، گرایش مکانیک یا شیمی نمی داند و آن را به عنوان یک رشته مستقل می شناسند این در حالی که در گرایش های این دو رشته گرایش کنترل دیده می شود  و کسی که شیمی گرایش کنترل خوانده است نمی گوید من رشته ام کنترل است ! بلکه می گوید شیمی خوانده­ام . همین مثال در مورد رباتیک و رشته های مذکور ( مکاترونیک و مکانیک و برق و هوش مصنوعی ) نیز صادق است . به این علت دانشجویان رباتیکی که قصد ادامه تحصیل دارند یا مجبور به مهاجرت به کشور های دیگر می افتند و یا تغیر رشته خود .

رشته­ی مهندسی رباتیک در ایران، در همان مقطع کارشناسی هم در دانشگاه­های اندکی تدریس می­شود و به چند شهرستان کوچک محدود می گردد . هیچ یک از دانشگاه های برتر ایران ( به گفته ی وزارت علوم، دانشگاه های مادر)، نه این رشته را دارند و نه تلاشی برای ایجاد این رشته می نمایند . به همین علت کسانی که کنکور داده اند و می خواهند انتخاب رشته نمایند با وجود این که با این رشته ، بسیار علاقه مند تر از رشته های دیگر هستند چون نمی خواهند از مزایای دانشگاه های برتر، استید بهتر، شهر بزرگ و … محروم شوند آرزو درس خواندن در این رشته را فراموش می کنند .

با وجود این که از سال 1381 یعنی هشت سال پیش این رشته در ایران تدریس می شود و فارغ التحصیلانی زیادی داشته است . هنوز این رشته ، گمنام است . بسیاری از افراد از وجود این رشته خبری ندارند . بعضی ها فکر می کنند این رشته ، برای ساخت آدم آهنی و اسباب بازی ایجاد گردیده است . این مشکل در کارفرمایان و مدیران صنایع نیز به شدت یافت می شود . اگر به آگهی های استخدام نگاهی بیاندازیم متوجه می شویم که در این هشت سال حتی یک مورد هم آگهی جذب مهندسی رباتیک ، منتشر نشده است . بعضی از فارغ التحصیلان این رشته که به دنبال کار رفته اند در صحبت با کارفرمایان به این نتیجه رسیده اند که آن ها نمی دانستند این رشته وجود دارد . در بعضی از آگهی های استخدام که مربوط به کار با ربات ها بوده است به دنبال مهندسی برق و مکانیک بوده اند و نه رباتیک ! به همین علت اساتید رشته های دیگر ، رباتیک را مسخره می کنند و می گویند : “ضرب المثل شده که مهندسی رباتیک رشته ای است که فقط با اسمش میشه رفت خواستگاری!” .
بسیاری افراد به کارگیری ربات ها را به معنی اخراج نیروی کار در نتیجه افزایش بیکاری می دانند ، به این دلیل با توسعه این رشته به مخالفت می پردازند ، این یک سنت است که با هر چیز جدیدی به مخالفت می پردازند . به عنوان مثال ابتدا که ماشین آلات نساجی آمده بود آن ها مخالف می کردند و می گفتند باعث بیکاری افراد زیادی می شود اما این در حالی بود که امروزه دیگر کسی این برداشت را ندارد و همه می دانند استفاده از این ماشین آلات باعث ایجاد شغل های جدید گردید . متاسفانه این دیدگاه هنوز نیز در بسیاری از مدیران این کشور دیده می شود .

هر ساله مسابقات رباتیک بسیاری (بیش از ده مورد) برگزار می گردد هر چند این مسابقات بسیار خوب و مفید است اما اگر نگاهی به بودجه ی برگزاری این مسابقات بیاندازیم متوجه می شویم با نصف این بودجه می توان در دانشگاه های بسیاری رشته ی مهندسی رباتیک را ایجاد و آزمایشگاه ها ی آن را تکمیل کرد . و دیگر آن که با کسب مقام در مسابقات جهانی رباتیک توسط تیم های ایرانی ، یک غرور کاذب ایجاد شده است و بسیاری می پندارند که ایران یکی از برترین های رباتیک جهان است ! یا مثلا پس از ساخت ربات های انسان نما ، رباتیک ایران را با ژاپن مقایسه می کنند ! همان طور که اشاره شد ایران یکی از بزرگترین وارد کنندگان ربات در دنیا است دو کشور بزرگ صادر کننده ربات به ایران ، ژاپن و آلمان می باشند . اگر دیده می شود شرکت های ژاپنی به تولید ربات انسان نما روی می آورند قبل از آن ، به تولید ربات های صنعتی پرداخته اند و یکی از بزرگترین تولید کنندگان ربات های صنعتی هستند . آلمان که بزرگترین صادر کننده ربات ها ی صنعتی به ایران به شمار می رود به اندازه ایران روی مسابقات رباتیک سرمایه گذاری نکرده است و ما شاهد سرمایه گذاری سنگین در روی ربات های انسان نما در این کشور نیستیم . متاسفانه در ایران سرمایه گذاری در ربات های صنعتی مشاهده نشده است .

درس‌های این رشته در طول تحصیل :

دروس اصلی:

زبان تخصصی، الکترومغناطیس، ریاضی مهندسی، کارگاه برق، کارگاه جوشکاری و ورق‌کاری، کارگاه ماشین‌ابزار و ابزارسازی، نقشه‌کشی صنعتی، استاتیک، مقاومت مصالح، طراحی اجزاء، دینامیک، دینامیک ماشین‌، مکانیک سیالات، مدارهای الکتریکی، ماشین‌های الکتریکی مستقیم و متناوب، مدارها منطقی، تجزیه و تحلیل‌ سیستم‌ها، سیستم‌های کنترل خطی، پروژه کارشناسی، کارآموزی، ریاضی، معادلات دیفرانسیل، برنامه‌سازی کامپیوتر، محاسبات عددی، فیزیک.

دروس تخصصی:

طراحی مکانیزم‌ها، الکترونیک‌ قدرت و محرکه‌ها، رباتیک،‌ اصول میکروکامپیوترها، ارتعاشات مکانیکی، آزمایشگاه ربات، سنسورهای ربات، کنترل ربات، سیستم‌های محرکه، مدارهای وابسته، کنترل فازی، شبکه‌های عصبی، طراحی ماشین به کمک کامپیوتر، اندازه‌گیری الکتریکی، یاتاقان و روغن‌کاری، آزمایشگاه ارتعاشات و دینامیک ماشین، علم مواد، کنترل مدرن. (بسیاری از درس‌های این رشته همراه با آزمایشگاه است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *