معرفی رشته مهندسی فناوری اطّلاعات
هدف
در هزاره سوم، فناوري اطلاعات يا IT به عنوان عمده ترين محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است و دستاوردهاي ناشي از آن، آن چنان با زندگي مردم عجين گرديده که روي گرداني از آن، اختلالي عظيم در جامعه و رفاه و آسايش مردم به وجود مي آورد. براي مثال، کامپيوتري شدن بسياري از امور جاري مردم، انجام بسياري از کارهاي روزمره بانکي با استفاده از اينترنت و شبکه هاي ارتباطي در منزل و خانهها، آموزش الکترونيکي و مجازي و عدم نياز به حضور در کلاسهاي درس، توسعه و ترويج تجارت الکترونيکي از نتايج و دستاوردهاي فناوري اطلاعات است؛ عواملي که هر چند، در مراحل اوليه رشد و تکامل قرار دارند، اما در همين حد نيز در رفاه و آسايش انسان نقش بسيار مهمي دارند.
از همين رو امروزه تمامي کشورها در زمينه فناوري اطلاعات و عموميت بخشيدن به آن در جامعه تلاشي پيگير دارند. در کشور ما نيز براي تربيت نيروي متخصص و کارآمد در زمينه IT و حرکت سريع در اين عرصه، رشته IT در دانشگاهها و مرکز آموزش عالي ارائه مي شود.
ماهيت
فناوري اطلاعات يا IT که مخفف Information Technology مي باشد، رشته اي است که تمام رشته هاي دانشگاهي را مي تواند پوشش دهد. منتها از نظر عملياتي يک رشته ميان رشته اي بين کامپيوتر و صنايع برق است که در اين ميان امور مربوط به توليد، پردازش، نگاهداشت و عرضه اطلاعات به مباحث کامپيوتري مرتبط مي شود، بحث هاي مديريت اطلاعات و فرآيندهاي آن از سلسله بحث هاي رشته صنايع و رشته برق است و به خصوص گرايش مخابرات، انتقالات مرتبط با اطلاعات و داده ها را بر عهده دارد.
IT ابزاري است که امروزه در تهيه ، توزيع و به کاربري اطلاعات نقش بزرگي را بر عهده دارد. براي مثال ، در امر آموزش، IT مجموعه اي ابزاري از سخت افزاري، نرم افزاري و نيروي انساني است که کمک مي کند تا علم و دانش با بهترين کيفيت و کارآيي در هر زمان و هر مکان در اختيار همه قرار گيرد.از سوي ديگر بر خلاف آموزش سنتي ما که يادگيري با تکيه بر حس شنوايي است، IT زمينه اي را فراهم مي آورد تا چشم و گوش 50 هزار Bit کامپيوتري است در حالي که ضريب انتقال از طريق چشم و گوش 4 ميليون و سيصد هزار Bit کامپيوتري است. در واقع IT امروزه با تغيير در نحوه انتقال اطلاعات و ايجاد مدارس و دانشگاهها مجازي، فضاي آموزشي دنيا را تغيير داده و تأثير بسيار زيادي بر آن گذاشته است.
به عبارت ديگر IT استفاده بهينه از اطلاعات براي کاربردهاي مختلف است يعني متخصص اين رشته بايد بتواند اطلاعات را جمع آوري، دسته?بندي و پردازش کرده و به موقع از آن استفاده نمايد. از همين رو کارشناس اين رشته بايد مباني کامپيوتر را بلد باشد. به عبارت ديگر هسته اصلي کارشناسي اين رشته بهره وري به موقع و صحيح از اطلاعات است. دانشجوي IT بايد داراي اطلاعات جنبي در زمينه هاي مختلف باشد. براي مثال، فردي که مي خواهد از اين تکنولوژي در تجارت الکترونيکي استفاده کند. بايد مديريت بداند يا فردي که مي خواهد از IT در آموزش از راه دور بهره ببرد، بايد با روشهاي آموزش آشنا باشد.
توانايي هاي مورد نياز و قابل توصيه
با توجه به ماهيت ميان رشته اي مهندسي فناوري اطلاعات، دانشجوي اين رشته لازم است که به دو مبحث علوم مديريت و کامپيوتر علاقمند باشد. همچنين بايد در رياضي توانمند بوده و قدرت تجزيه و تحليل خوبي داشته باشد. زيرا به گفته الکساندروف ، رياضي دان و فيلسوف معاصر شوروي ، علم رياضي کاربرد فراواني در ساير دانش ها، صنعت و در همه زمينه هاي مربوط به زندگي بشري دارد. اين رشته در حال حاضر از بين داوطلبان گروه آزمايشي رياضي دانشجو مي پذيرد اما بسياري معتقد هستند که رشته IT بايد از بين داوطلبان هر 5 گروه آزمايشي دانشجو بپذيرد و آزمون اين رشته بايد به صورت نيمه متمرکز برگزار گردد تا علاقمندترين و مستعدترين داوطلبان وارد اين رشته گردند. داوطلباني که پيش از ورود به دانشگاه، با کامپيوتر آشنايي داشته و در اين زمينه توانمند باشند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر
اين رشته در مقطع کارشناسي ارشد نيز دانشجو مي پذيرد.
آينده شغلي و بازار کار
اينجا يک شهر الکترونيکي است. شهري که آموزش، تفريحات، خريد و فروش و بخش قابل توجهي از ارتباطات آن الکترونيکي مي باشد. در اين شهر، فارغ التحصيلان IT حضوري فعال دارند. زيرا از سوار شدن به مترو و تاکسي، تا خريد از فروشگاهي که در آن فروشنده اي حضور ندارد، به صورت الکترونيکي صورت مي گيرد.
اين تصويري از آينده تمامي کشورهاي جهان از جمله کشور ايران است. تصويري که بيانگر وجود فرصت هاي شغلي فراوان براي فارغ التحصيل IT است. البته يک مهندسي IT نه تنها در آينده، بلکه در حال حاضر نيز فرصت هاي شغلي فراواني دارد.
پيش بيني وضعيت آينده رشته در ايران
در حال حاضر وزارت بازرگاني در پي آن است که سيستم تجارت ايران را مثل کشورهاي پيشرفته، الکترونيکي کند. اين پروژه بسيار پيچيده است و نياز به تعداد قابل توجهي متخصص IT دارد. تا جايي که اگر تمامي دانشجويان ما وارد بازار کار شوند. باز هم پاسخگويي نياز اين پروژه و پروژه هاي مشابه نخواهند بود. حتي در کارهايي ساده تر مثل مکانيزه شدن سيستم يک اداره، نياز به متخصص اين رشته است. به عبارت ديگر در حال حاضر، هم چيز به سمت IT پيش مي رود و به همين دليل فارغ التحصيلان اين رشته اگر توانمند باشند، بيکار نخواهد ماند.
| دروس پايه | |
| رياضي 1و2 | معادلات ديفرانسيل |
| آمار واحتمالات مهندسي | فيزيك 1و2 |
| آزمايشگاه فيزيك 1و2 | كارگاه عمومي كامپيوتر |
| دروس اصلي | |
| ساختمان هاي گسسته | مباني كامپيوتر و برنامه ريزي |
| زبان ماشين و برنامه ريزي سيستم | ساختمان داده ها |
| مدارهاي منطقي | معماري كامپيوتر |
| برنامه سازي پيشرفته | سيستم هاي عامل |
| پايگاه داده ها | طراحي الگوريتم ها |
| مهندسي نرم افزار 1و2 | شبكه هاي كامپيوتري 1و2 |
| مباني الكترونيك ديجيتال | هوش مصنوعي |
| اصول و مباني مديريت | مباني اقتصاد مهندسي |
| آزمايشگاه شبكه | آزمايشگاه پايگاه داده ها |
| شيوه ارائه مطالب علمي و فني | زبان تخصصي |
| آزمايشگاه سيستم عامل |
| دروس تخصصي | |
| مباني فناوري اطلاعات | مهندسي فناوري اطلاعات 1و2 |
| تجارت الكترونيك | مديريت و كنترل پروژه هاي فناوري اطلاعات |
| برنامه ريزي استراتژيك فناوري اطلاعات | آموزش الكترونيكي |
| محيط هاي چندرسانه اي | پروژه هاي فناوري اطلاعات |
| كارآموزي IT |
بدون دیدگاه